भारताच्या इतिहासात अनेक थोर नेत्यांची नावे सुवर्णाक्षरांनी कोरली गेली आहेत. त्यापैकी एक नाव आहे डॉ. मनमोहन सिंग यांचे. एक शांत, सौम्य आणि अभ्यासू व्यक्तिमत्त्व असलेले डॉ. सिंग हे केवळ भारताचे पंतप्रधानच नव्हे तर जागतिक पातळीवर आदर्श नेते म्हणूनही ओळखले जातात. त्यांचा जन्म 26 सप्टेंबर 1932 रोजी पंजाबमध्ये झाला. लहानपणीच्या प्रतिकूल परिस्थितीतही त्यांनी आपल्या मेहनतीने आणि बुद्धिमत्तेने जागतिक स्तरावर नाव कमावले.
डॉ. सिंग यांनी ऑक्सफर्ड आणि कॅम्ब्रिजसारख्या जगप्रसिद्ध विद्यापीठांमध्ये शिक्षण घेतले. त्यानंतर त्यांनी भारताच्या आर्थिक विकासासाठी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. 1991 मध्ये, आर्थिक संकटाच्या काळात, भारताचे अर्थमंत्री म्हणून त्यांनी घेतलेले धोरणात्मक निर्णय हे क्रांतिकारक ठरले. आर्थिक उदारीकरणाचे त्यांचे धोरण देशाच्या इतिहासात मैलाचा दगड ठरले आहे.
पंतप्रधानपदी त्यांनी 2004 ते 2014 अशी सलग दोन कार्यकाळ पूर्ण केली. त्यांच्या नेतृत्वाखाली भारताने आर्थिक प्रगतीसोबतच जागतिक राजकारणातही मजबूत स्थान मिळवले. शांततापूर्ण आणि निर्णयक्षम नेतृत्व ही त्यांची वैशिष्ट्ये होती. त्यांच्या कार्यकाळात भारताने अणु-सामंजस्य करार, ग्रामीण रोजगार हमी योजना, आणि माहिती-तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रातील प्रगती यांसारखे महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतले.
डॉ. सिंग हे केवळ एक राजकारणीच नव्हे तर विद्वानही आहेत. त्यांची साधी राहणी आणि उच्च विचारसरणी आजही अनेकांसाठी प्रेरणादायी आहे. आजच्या तरुणाईने त्यांच्या संयमी स्वभाव, कठोर मेहनत आणि प्रामाणिकपणाचा आदर्श घेतला पाहिजे.
- डॉ. सिंग यांच्या कार्यकाळात भारताची ओळख ‘जगातील सर्वाधिक वेगाने विकसित होणारा देश’ अशी झाली.
- ‘मॅन विथ क्लीन इमेज’ म्हणून ओळखले जाणारे डॉ. सिंग यांचे स्वच्छ आणि निष्पक्ष नेतृत्व राजकारणात आदर्श मानले जाते.
- त्यांच्या शांत आणि विचारशील स्वभावामुळे जागतिक नेत्यांमध्येही त्यांचा मान होता.
- अर्थशास्त्राचे गाढे ज्ञान आणि देशहिताचे दूरदृष्टीपूर्ण निर्णय यामुळे त्यांनी भारताला आर्थिक संकटातून बाहेर काढले.
